Review: NZXT Kraken Elite 360 RGB, 360 RGB, 240 RGB

Productpagina: be quiet! Pure Loop 2 FX 280mm

• Specificaties
• Showcase
• Software
• Monteren
• Testomgeving
• Resultaten
• Conclusie

Vandaag nemen we weer een kijkje in de wereld van de all-in-one-koelers. We bekijken een selectie van de nieuwe Kraken AIO-lijn van NZXT. Deze lijn bestaat uit drie hoofdvarianten: een 360mm uitvoering, een 280mm uitvoering en een 240mm uitvoering. Elk van deze uitvoeringen is weer beschikbaar in vier versies: Elite RGB, Elite, RGB en een standaard versie. In totaal is de nieuwe Kraken dus in twaalf uitvoeringen te verkrijgen en dan uiteraard in zowel wit als zwart voor iedere uiting. Keuze genoeg dus om een Kraken te vinden die bij je past.

In deze review kijken we naar drie uitvoeringen, om precies te zijn de Kraken Elite 360 RGB, de Kraken 360 RGB en de Kraken 240 RGB. We hebben deze koelers alle drie in het zwart ontvangen. Deze zullen we uiteraard op onze standaard manier testen en de resultaten hiervan zijn uiteraard te vinden in onze Techgaming Koelertabel.

De huidige prijzen van deze koelers bij onze webshop-partner Megekko kun je natuurlijk bovenaan deze review vinden. Op het moment van schrijven kost de Kraken Elite 360 RGB € 309,90. De Kraken 360 RGB komt uit op € 209,90 en de Kraken 240 RGB is te krijgen voor € 169,90.

Hieronder treffen we de specificaties aan;

Nieuwe RGB-fans

De nieuwe Krakens zijn in zowel zwart als wit verkrijgbaar met optionele RGB-verlichting. De RGB-varianten van de nieuwe Kraken-lijn zijn uitgerust met de nieuwe RGB Core-fans; deze zijn er in zowel 120 mm als 140 mm. Daar waar de Aer RGB 2-fans van de vorige Kraken, de X73, een ring van leds om de fan heen hadden, zitten bij de RGB Core-fans de leds in de fan-mount. Hierdoor is de hele fan verlicht in plaats van alleen de ring eromheen.

Volgens de specificaties op de site van NZXT zelf zouden de RGB Core-fans beter moeten presteren dan de Aer RGB 2 fans. De luchtverplaatsing van de RGB Core-fans is een stuk hoger; deze is gelijk aan de luchtverplaatsing van de F120P-fans. De statische druk die de fans leveren, is wel voor alle fans van NZXT ongeveer gelijk. De Aer P 120mm-fans van de RGB-loze variant van de X73 zijn op papier wel beter dan de fans van de nieuwe Krakens. Helaas hebben we deze koelers niet in onze koelertabel staan, dus kunnen we dit niet precies vergelijken.

Verder doet de nieuwe Elite-variant niet alleen een groter scherm bieden voor de liefhebber. Het koelblok zelf is daardoor ook wat groter geworden, waardoor het koelvermogen potentieel wat beter kan zijn. Afgezien van dat komen de Elite 360 RGB en 360 RGB vrijwel overeen, dus de keuze voor de Elite-uiting komt neer op persoonlijke voorkeur.

Voor deze showcase kijken we naar de meest luxueuze en uitgebreide van de geteste koelers: de Kraken Elite 360 RGB. De verpakking van de koeler is wit met paarse accenten, met allereerst een overzichtje van de meegeleverde mounting en andere accesoires. Naast mounting voor Intel en AMD vinden we in de doos de controller voor de Kraken. Ook zijn er splitters meegeleverd, zodat alles op de controller kan worden aangesloten.

Laten we dan een kijkje nemen naar de nieuwe F120 RGB Core-fans. Qua design lijken ze op de vorige generatie fans, met als grote verschil natuurlijk de RGB-bladen van de fan tegenover de RGB-ring bij de vorige fans. Dan gaan we door naar de radiator, welke robuust is vormgegeven en solide aanvoelt. De branding in de zijkant is, zoals we gewend zijn van NZXT, strak vormgegeven. Daarnaast zijn de tubes voorzien van nylon sleeves. Ook kunnen we hier een eerste blik werpen op het serieuze formaat van het koelblok.

Het koelblok komt geleverd met een plastic kap erover, om de van te voren aangebrachte koelpasta te beschermen. Een handige toevoeging die weer geklier met een tubetje kan schelen, al krijg je dus geen extra koelpasta meegeleverd. Als we de kap verwijderen, kunnen we de aangebrachte koelpasta beter aanschouwen. Deze pasta is NZXT’s eigen High Performance Thermal Paste.

Vervolgens een blik op het scherm van het koelblok, nu nog keurig afgedekt met een beschermfolie. Hier is wederom de voorkeur van NZXT voor strakke lijnen te zien; de focus ligt op het scherm en het blok moet daar niet teveel van afleiden. Persoonlijk ben ik een fan van deze strakke lijnen, wat ook in mijn eerdere reviews van NZXT-producten naar voren is gekomen.

Afsluitend nog wat beelden met de fans geïnstalleerd op de radiator voor een mooi totaalbeeld. Op de laatste foto een detail van het contactvlak van het koelblok zonder de koelpasta. Deze hebben we verwijderd, omdat we voor onze koelertests altijd dezelfde koelpasta gebruiken zodat de koeler de enige variabel is.

De Krakens zijn volledig in te stellen via de NZXT CAM-software. In deze software kan de verlichting en het koelgedrag ingesteld, waar ook de weergave van het LCD-display aangepast kan worden.

Verlichting

Laten we beginnen met de mogelijkheden op het gebied van RGB-verlichting. De keuze in lichteffecten is in wezen prima; niet over de top, maar ruim genoeg om aan ieders wensen te voldoen. Mocht je toch een uitbundiger lichtschema behoeven, dan kun je via de software de verlichting per fan en zelf per LED instellen. Dit kan wel alleen voor ondersteunde fans die via een NZXT-controller of op de juiste headers van een NZXT-moederbord zijn aangesloten. Kortom, een feature die toegespitst is op de ware liefhebber.

Koeling

Vervolgens is er het koelgedrag van de AIO-koeler en de aansturing van de fans. In de software kan gekozen worden voor twee standaard profielen: performance en silence. Daarnaast kan gekozen worden voor een custom profiel, waarbij per 10 °C gekozen kan worden op hoeveel procent de fan draait of de pomp werkt. Je kan zelf kiezen of de software de temperatuur van de vloeistof in de koeler, de temperatuur van de CPU of de temperatuur van de GPU aanhoudt. Voor zover ik heb kunnen vinden, is het helaas niet mogelijk een zelf gecreëerd profiel te kopiëren naar andere fans, dus deze moeten ieder handmatig ingesteld worden.

Een nadeel van de CAM-software dat ik helaas heb opgemerkt, is dat deze soms traag opstart en incidenteel de koeler niet automatisch herkent. Na het opstarten moet je dan de software openen en de Kraken opnieuw verbinden. De CPU wordt dan soms wel warm, omdat de fans ook niks doen als deze niet verbonden zijn. Dit kan opgelost worden met een potentiële firmware of software-update, maar vooralsnog is het iets om rekening mee te houden.

LCD-scherm

Als laatste de kers op de taart; de instellingen voor het LCD-scherm. Er is een scala aan opties beschikbaar voor de display; deze opties verschillen tussen de Elite-versie en de gewone versie. In de gewone versie kun je kiezen uit een enkele of dubbele infographic, een afbeelding, een klok of een soort slideshow van de andere opties. De Elite-versie biedt hiernaast de mogelijheid voor web integration - denk hierbij aan weergeven wat je luistert op spotify of een slideshow van je foto’s, GIF’s of een combinatie van een GIF en infographics.

Zelf heb ik op mijn Kraken Elite 360 een dual infographic met een GIF van een werkelijke kraken. Het enige minpuntje dat ik hierbij wil aankaarten, is dat het niet mogelijk is om te kiezen welke infographics je weer wil geven op het display als je voor de dubbele infographic kiest. Bij de keuze voor een enkele infographic kan dit namelijk wel. Daar is een vrij ruime keuze beschikbaar voor welke waarde je weer wil geven.

Het monteren van het koelblok is een makkelijk klusje. De fans zijn makkelijk te monteren op het koelblok en het koelblok zelf laat zich prima plaatsen in de behuizing. De slangen zijn ook flexibel genoeg om dit gemakkelijk te kunnen doen. Met de meegeleverde RGB-controller en splitters is het aansluiten van alle fans en het koelblok een eitje. Let wel op dat je twee SATA power-connectoren nodig hebt voor deze koeler.

Het monteren van het koelblok is een ander verhaal. De montage op zich is niet ingewikkeld, maar het probleem zit in de druk die het koelblok op de CPU moet uitoefenen. Deze druk kan echter de stand-offs (schroeven) fataal worden. Bij het testen van deze koeler is dit ook gebeurd. Gelukkig hadden we meerdere koelers uit deze lijn en konden we dus gemakkelijk een goede schroef pakken uit één van de andere dozen.

Nou moet het gezegd worden dat we dit probleem vaker hebben zien voorkomen bij het testen met een AMD AM5. De mounting pressure moet perfect zijn en dat betekent het flink moeten aandraaien van schroeven om die druk te bewerkstelligen. Nochtans hadden de stand-offs die geleverd worden bij de nieuwe Krakens van een betere kwaliteit mogen zeggen. Zeker als je praat over de Elite-uiting, die voorbij de € 300,- euro gaat.

Hieronder is een overzicht van onze testomgeving met o.a. de AMD Ryzen 5 7600X en ASUS ROG Crosshair X670E Hero.

Hieronder zijn drie snapshots van de huidige resultaten in onze Koelertabel. Ten tijde van deze review komt de Kraken Elite 360 RGB binnen op de 4e en 6e plek met de tests op 1500 RPM en 100% RPM. Daarbij wordt de Kraken 360 RGB ontstegen met 1-1,4 °C dezelfde tests en belandt de Kraken 240 RGB op een verrassende temperatuur van 84,7-85,3 °C. Voor onze test maakt de 120 mm aan extra radiator dus een groot verschil.

Test #1: 1500 RPM

Test #2: 100% RPM

Test #3: Stock

Laten we deze conclusie beginnen met mijn persoonlijke ervaring. Ik ben tevreden met de Kraken Elite 360 RGB die ik in mijn nieuwe systeem heb gebouwd. Naast de kleine opstartproblemen die soms de software plagen, ben ik erg te spreken over de prestaties van deze koeler. Mijn 7600X wordt uitermate goed getemd door de Kraken en bereikt zelden echt hoge temperaturen. Het scherm is een prachtige aanwinst voor in je pc; zeker in een systeem dat vooral uit strakke NZXT-componenten bestaat. Het vormt een mooie centerpiece in je build.

Vervolgens hebben we de geteste koelprestaties. De Krakens hebben zich in onze Koelertabel bewezen als capabele koelers. Ze komen niet aan de ongekende score van de Cooler Master PL360 Flux, maar de 360mm-Krakens plaatsen zichzelf solide in het rijtje aan koelers. De grote uitingen bereiken temperaturen tussen de 73,6°C en de 75,2°C. Het is enkel de 240mm-variant die achter doet blijven, ondanks een controle van de mount en testomgeving.

Dan is er het heikele punt van deze nieuwe Krakens: de prijs. De reguliere Kraken 360 RGB is op dit moment te krijgen voor € 209,90. Dit maakt deze AIO duurder dan de andere koelers die op dit prestatiepunt zitten, al dan niet veel. De enige uitzondering in onze tabel is de ASUS ROG Ryuo III, welke een prijs bezit die nagenoeg gelijk is aan die van de Kraken Elite 360 RGB. De Krakens zijn dus wel koelers die op een premium prijspunt liggen. Naast de genoemde Ryuo zijn dit verder de enige koelers met een display, wat natuurlijk hét verkooppunt is tegenover de concurrentie.

Uiteindelijk vind ik de extra aanschafprijs voor de Kraken 360 RGB de moeite wel waard, voor de koelprestaties met de toevoeging van het scherm. De extra schermopties van de Kraken Elite 360 zijn leuk, maar is de forse aanschafprijs - een flinke sprong van € 100 euro - het niet waard. Ben je echter op zoek naar een koeler met een extra stukje ‘bling’ voor in je systeem, dan is de aanschaf van de Elite het overwegen waard. Anders kan je terecht bij de betaalbaardere non-Elite met een iets kleiner schermpje en alsnog goede koelprestaties.

Review: Xilence XC980 LQ360 ARGB

Productpagina

• Specificaties
• Showcase
• Monteren
• Testomgeving
• Resultaten
• Conclusie

Het avontuur aan waterkoeling zet zich voort met de Xilence XC980 LQ360 ARGB. Deze 360mm-AIO (all-in-one) biedt een aantal typerende features, waaronder een stukje RGB op het koelblok en een drietal RGB-fans. Hoewel we Xilence nog niet eerder behandeld hebben, is het geen onbekende speler op de markt. Zo heeft de fabrikant in haar arsenaal o.a. fans, voedingen en luchtkoelers - van laatstgenoemde hebben we nota bene een tweetal in onze TechGaming Koelertabel staan.

Met de XC980 LQ360 ARGB wil Xilence een indruk achterlaten op de AIO-markt en als we in onze tabel de prestaties bekijken, dan heeft deze 360mm-AIO aardig wat potentie. Zeker gezien die ten tijde van schrijven voor ongeveer € 113,- te verkrijgen is bij onze webshoppartner Megekko. Op papier belooft dat dus een puike prijs/prestatieverhouding, maar er speelt logischerwijs meer een rol bij koelers, dus laten we een blik werpen op deze Xilence-uiting!

Hieronder treffen we de specificaties aan;

Lagere toerentallen

Xilence deelt in haar officiële specificaties de nodige informatie over de XC980 LQ360 ARGB. Er wordt gebruikgemaakt van een aluminium radiator en een koperen koelplaat, ofwel, de typerende combinatie. De pomp draait op een bescheiden ~2.100 RPM, waar de fans nóg bescheidener tot maximaal 1.500 RPM gaan. Dat is zeker aan de lagere kant voor een AIO en kan in de praktijk invloed hebben op prestaties, al belooft het mogelijk ook een lagere geluidsproductie.

Verder is er ARGB-ondersteuning voor de fans en verlichting op het koelblok. Xilence kaart geen specifieke software-ondersteuning aan, maar je kan gewoon terecht bij typerende opties. Als alternatief wordt een RGB-controller meegeleverd, dus hoe dan ook kan je terecht om je verlichting naar wens in te stellen. Tenslotte moet de XC980 LQ360 ARGB out-of-the-box nu ondersteuning, ofwel mounting bieden voor AMD AM5. Daar hebben wij naderhand een apart kitje voor gekregen, waar we in het hoofdstuk omtrent de montage dieper op ingaan.

Bij het uitpakken van Xilence XC980 LQ360 ARGB kom je in aanraking met een flinke hoeveelheid accessoires. Het overzicht geeft de originele inhoud weer, zoals de AIO geleverd werd vòòr de komst van AMD Ryzen 7000. Naderhand hebben we een AM5-kitje gekregen met specifieke afstandshouders en schroeven. Wat hieronder zichtbaar is, zijn de brackets en mounting-materialen voor AMD AM4 en diverse Intel-platformen. Daarbij zien we wat koelpasta meegeleverd, alsmede een tweetal splitters en de optionele RGB-controller.

Verder werpen we een blik op de meegeleverde fans, die in de hoeken voorzien zijn van anti-vibratiepads. Het plusje in het midden van de fans betreft het beeldmerk van Xilence en het doet me - heel eerlijk gezegd - direct denken aan een medisch symbool. Niet dat zoiets verkeerd is, maar bij het staren naar de fans krijg ik al gauw het idee dat ik de fans moet breken voor een ‘health pick-up’. Tenslotte telt elke fan negen witte bladen, een kleurkeuze die ten goede kan komen van de RGB-verlichting.

Opvolgend arriveren we bij een typerende radiator en het koelblok. Laatstgenoemde is een ‘sleeper’ te noemen, want op basis van het uiterlijk zou je niet zeggen dat er verlichting in het blok zit. Kijkende naar de marketingmaterialen van Xilence, dan zien we wel terdege een stukje verlichting doorschijnen. Hoewel wij in onze koelerreviews niet ingaan op RGB-verlichting en dergelijke esthetica, vind ik het wel leuk om even te benoemen. Laatste puntje: de behuizing rondom het blok is van plastic vervaardigd - een prijsbewuste keuze.

Zoals benoemd bij de specificaties hebben wij de AM5-mounting naderhand apart nog ontvangen voor de Xilence XC980 LQ360 ARGB, omdat we onze sample van de AIO hebben verkregen vòòr de lancering van AMD Ryzen 7000. De geleverde kit maakt gebruik van dezelfde afstandshouders voor de mounting als bij de Akasa SOHO 360 Dusk Edition die Wieger gereviewd heeft. Kortom, de montage is net zo gemakkelijk, al maakt de Xilence-AIO gebruik van een langwerpige AMD-bracket voor op het koelblok. Daarbovenop knal je een viertal schroeven om het geheel vast te draaien en klaar is Kees. In het geval van deze koeler dien je ook deze even strak aan te draaien voor optimaal contact - een patroon voor een aantal AIO-koelers op AM5.

Ryzen 7000 en testen met Blender

Hier beschrijven we onze testmethodiek voor koelers in de TechGaming Koelertabel. De geteste processor betreft de AMD Ryzen 5 7600X, ofwel met Ryzen 7000. Die processorreeks boost zichzelf naar 95 °C wanneer alle kernen belast worden en verhoogt of verlaagt de kernfrequenties op basis van de koeling. Als een koeler de 7600X onder de 95 °C krijgt, dan liggen de effectieve snelheden dus ook hoger, waar de kernsnelheden dalen als de koeling minder goed blijkt.

Om de 7600X op de zogeheten staart te trappen, wordt gebruikgemaakt van Blender. Dat is een realistisch gebruik van de processor, waardoor je een accuratere indruk krijgt van de werkelijke koelprestaties die koelers kunnen bieden. Tijdens het gamen zullen processoren minder heet worden, waar we in dit geval met Blender één van de hetere, niet-kunstmatige scenario’s testen - in tegenstelling tot bijvoorbeeld een onrealistische Prime95.

Tests en resultaten

Er is sprake van drie testscenario’s: stock, 100% RPM en 1500 RPM. Bij eerstgenoemde zijn AMD Precision Boost Overdrive (PBO) en Core Performance Boost (CPB) uitgeschakeld en laten we de koelerfans automatisch aansturen (PWM-gestuurd). Bij de tweede test worden PBO en CPB ingeschakeld, met de fans op 100% RPM voor maximale koeling. Voor een normalisering van de test worden PBO en CPB eveneens gebruikt en de fans op 1500 RPM ingesteld, om een gelijkwaardige testomgeving te hanteren.

Met alle tests noteren we het gemiddelde van temperatuur, kernfrequentie en RPM-waarde na 30 min. stresstesten met Blender. Met de stock-test krijgen kleinere koelers een kans en bij de twee andere tests kunnen de ‘grote jongens’ hun spierballen laten zien, waar de befaamde Noctua NH-D15 een welbekende standaard representeert. Een koeler die de resultaten daarvan weet te evenaren voor een lagere prijs (losstaande van features) is dan echt uitzonderlijk te noemen.

Geluidsproductie

Vanwege een te hoge geluidsvloer op ons kantoor kunnen we helaas geen betrouwbare metingen doen van geluidsproductie. Daarom normaliseren we op de genoemde 1500 RPM, zodat er toch nog een standaardisering is. Wel benoemen we bij de behaalde resultaten of de fans van een koeler uitzonderlijk geluid maken, alsmede of de pomp van een AIO-koeler een merkbaar geluid produceert - of juist niet.

Testomgeving

Hieronder is een overzicht van onze testomgeving met o.a. de AMD Ryzen 5 7600X en ASUS ROG Crosshair X670E Hero.

Hieronder zijn resultaten te vinden van gemeten temperatuur, behaalde kernfrequentie en fansnelheid. Dit zijn de gem. resultaten na een half uur met Blender en nadat de koelvloeistof in de AIO is ‘opgewarmd’. Kijkende naar de gemeten Tdie-temperatuur, dan zien we dat de XC980 LQ360 ARGB zich bovenaan de tabel doet plaatsen naast de uitingen van ASUS, Cooler Master, DeepCool en Zalman. Dat is een verrassende prestatie voor een koeler die slechts € 113,- kost.

Een uiterst belangrijk verschil ligt in het feit dat de Xilence-AIO een drietal fans bezit dat maximaal tot ~1.500 RPM gaan en dat de pomp tot maximaal ~2.100 RPM gaat. Met pittigere fans zouden er zowaar lagere temperaturen mogelijk kunnen zijn. Het is dan ook voor de hand liggend dat de geluidsproductie van de XC980 LQ360 ARGB relatief laag ligt. Natuurlijk laten de fans zich alsnog horen op 1.500 RPM, maar je zal er in een gesloten behuizing verre van last van hebben.

Temperatuur

Kernfrequentie

Fansnelheid

De XC980 LQ360 ARGB van Xilence heeft een puike indruk achtergelaten voor een AIO die momenteel € 113,- kost. De koelprestaties liggen aan de top en dat terwijl de fans tot maximaal 1.500 RPM gaan. Dat heeft voor- én nadelen, want het betekent dat niet alle koelpotentie benut wordt. Daarentegen belooft het een stillere werking dan sommige andere koelers. Er zijn enkele AIO’s die iets beter presteren, maar op 100% ontstijgen die de 2.000 RPM, terwijl deze Xilence-uiting rustig doorbromt op 1.500 RPM.

Daaromheen voldoet de bouwkwaliteit voor de prijsklasse, is de montage eenvoudig en krijg je een gezonde hoeveelheid accessoires meegeleverd. Inmiddels moet er ook ondersteuning voor AM5 out-of-the-box zijn, dus dat is tevens fijn. Tenslotte is er de gebruikelijke ARGB-ondersteuning voor de fans en het koelblok, waarbij de implementatie op het blok in mijn optiek leuk gedaan is.

Wel moet ik opmerken dat de fans licht (goedkoper) aanvoelen en de behuizing om het koelblok heen van plastic gemaakt is. Als dat daarentegen de enige euvels zijn, dan spreekt het voor zich dat de XC980 LQ360 ARGB zich interessant maakt. Voor hetzelfde geld als een Noctua NH-D15 krijg je een AIO die beter koelt, mogelijk stiller blijft en een minimalistisch, praktisch design biedt.

Review: Akasa SOHO 360 Dusk Edition

Productpagina

• Specificaties
• Showcase
• Monteren
• Testomgeving
• Resultaten
• Conclusie

Ditmaal is het weer tijd voor een koelerreview en wel van de Akasa SOHO 360 Dusk Edition. Deze AIO-koeler (all-in-one) van 360 mm is halverwege 2022 uitgekomen en maakt onderdeel uit van de nieuwe SOHO-lijn van Akasa. Naast de 360 Dusk Edition zijn er de 240 Dusk en 240 Dawn Editions uitgekomen in deze lijn. De Dusk-edities betreffen de zwarte uitvoeringen en de Dawn-edities zijn wit uitgevoerd.

Deze SOHO 360 Dusk Edition is uitgerust met de eveneens nieuwe SOHO AR12-fans, ontwikkeld voor de nieuwe koelers van Akasa. Ook is de pomp een vernieuwd model en is de koperen basis van de koeler opnieuw ontworpen. Hoe deze koeler in de praktijk presteert, testen we natuurlijk met de methode waarmee we alle koelers in onze koelertabel hebben getest. Hier is deze koeler dus gelijk ook goed te vergelijken met andere AIO-koelers.

De huidige prijs van deze koeler bij onze webshoppartner Megekko vind je bovenaan deze review.

Hieronder treffen we de specificaties aan;

Kleine vernieuwingen

Voor de SOHO-lijn aan koelers heeft Akasa nieuwe ventilatoren ontworpen: de SOHO AR12-fans. Als we de specificaties vergelijken met de fans van de vorige AIO-lijn, de Venom-reeks, hebben de nieuwe A120-fans een lagere maximale luchtdruk. In tegenstelling tot de ventilatoren van de Venom-lijn zijn de SOHO-fans wel voorzien van RGB-verlichting.

Zoals aangegeven bij de inleiding is de basis van het koelblok voor de SOHO-lijn helemaal opnieuw ontworpen. Deze basis heeft een speciale micro-finstructuur die gebruikmaakt van de natuurlijk voorkomende convectiestroom door het koper, aldus de site van Akasa. Verder zijn er geen bijzonderheden te vinden in de specificaties voor een AIO-koeler.

Zoals gebruikelijk beginnen we deze showcase met de verpakking van de Akasa SOHO 360 Dusk Edition. Deze is uitgevoerd in simpel zwart met een kleurenfoto van de koeler op de voorkant.

Dan bekijken we de accessoires en mounting-opties die bij de koeler geleverd worden. We vinden hier een backplate en bracket voor Intel én een bracket voor AMD. Zoals te verwachten, vinden we ook een scala aan schroeven en afstandshouders voor het mounten en monteren van de fans, radiator en het koelblok. Akasa levert ook een tube van hun eigen koelpasta mee en splitters voor de fan- en RGB-kabels. Als laatste vinden we in de doos de RGB-controller die je standaard bij de koeler krijgt.

Vervolgens bekijken we de grote onderdelen van deze set. Als eerste een kijkje op de 120mm-AR12-fans. Deze fans bezitte negen bladen en zijn in keurig matzwart uitgevoerd. Om de fan heen is een RGB-ring aanwezig. Op de hoeken zien we rubberen pads om vibratie tegen te gaan.

Vervolgens bekijken we de radiator en het koelblok. Laatstgenoemde is uitgevoerd met een aluminium behuizing eromheen, waardoor deze premium oogt en aanvoelt. De bovenzijde van het blok is een combinatie van zwart en wit met het Akasa-merk, waar het witte gedeelte de RGB-verlichting doorlaat. Aan de onderkant zien we de koperen koelplaat van het blok en rondom zijn de slots waar de gewenste bracket in gedraaid wordt. In het onderaanzicht zien we ook de aansluitingen van de slangen op het koelblok.

Op de laatste foto zien we de radiator van de SOHO 360 Dusk Edition. Hiervan zijn de bovenste zeven rijen voor de warme vloeistof die naar binnen komt en de onderste zes rijen zijn voor de koude vloeistof die terug naar het koelblok gaat.

Het monteren van de Akasa SOHO 360 Dusk Edition was gemakkelijk te doen. De radiator is zonder problemen te monteren in je behuizing en de slangen van de koeler zijn soepel genoeg om niet in de weg te zitten tijdens deze montage. De bracket van het koelblok draai je zo op zijn plek en hierna is het monteren op je moederbord een eitje. Door de meegeleverde afstandsbusjes zit je koeler altijd perfect op zijn plaats. De schroeven kun je aandraaien totdat ze niet verder kunnen. Persoonlijk vind ik dit altijd erg prettig, want je hoeft je dan geen zorgen te maken of je de juiste druk op je CPU hebt voor optimale koelprestaties.

Ryzen 7000 en testen met Blender

Hier beschrijven we onze testmethodiek voor koelers in de TechGaming Koelertabel. De geteste processor betreft de AMD Ryzen 5 7600X, ofwel met Ryzen 7000. Die processorreeks boost zichzelf naar 95 °C wanneer alle kernen belast worden en verhoogt of verlaagt de kernfrequenties op basis van de koeling. Als een koeler de 7600X onder de 95 °C krijgt, dan liggen de effectieve snelheden dus ook hoger, waar de kernsnelheden dalen als de koeling minder goed blijkt.

Om de 7600X op de zogeheten staart te trappen, wordt gebruikgemaakt van Blender. Dat is een realistisch gebruik van de processor, waardoor je een accuratere indruk krijgt van de werkelijke koelprestaties die koelers kunnen bieden. Tijdens het gamen zullen processoren minder heet worden, waar we in dit geval met Blender één van de hetere, niet-kunstmatige scenario’s testen - in tegenstelling tot bijvoorbeeld een onrealistische Prime95.

Tests en resultaten

Er is sprake van drie testscenario’s: stock, 100% RPM en 1500 RPM. Bij eerstgenoemde zijn AMD Precision Boost Overdrive (PBO) en Core Performance Boost (CPB) uitgeschakeld en laten we de koelerfans automatisch aansturen (PWM-gestuurd). Bij de tweede test worden PBO en CPB ingeschakeld, met de fans op 100% RPM voor maximale koeling. Voor een normalisering van de test worden PBO en CPB eveneens gebruikt en de fans op 1500 RPM ingesteld, om een gelijkwaardige testomgeving te hanteren.

Met alle tests noteren we het gemiddelde van temperatuur, kernfrequentie en RPM-waarde na 30 min. stresstesten met Blender. Met de stock-test krijgen kleinere koelers een kans en bij de twee andere tests kunnen de ‘grote jongens’ hun spierballen laten zien, waar de befaamde Noctua NH-D15 een welbekende standaard representeert. Een koeler die de resultaten daarvan weet te evenaren voor een lagere prijs (losstaande van features) is dan echt uitzonderlijk te noemen.

Geluidsproductie

Vanwege een te hoge geluidsvloer op ons kantoor kunnen we helaas geen betrouwbare metingen doen van geluidsproductie. Daarom normaliseren we op de genoemde 1500 RPM, zodat er toch nog een standaardisering is. Wel benoemen we bij de behaalde resultaten of de fans van een koeler uitzonderlijk geluid maken, alsmede of de pomp van een AIO-koeler een merkbaar geluid produceert - of juist niet.

Testomgeving

Hieronder is een overzicht van onze testomgeving met o.a. de AMD Ryzen 5 7600X en ASUS ROG Crosshair X670E Hero.

Hieronder zijn resultaten te vinden van gemeten temperatuur, behaalde kernfrequentie en fansnelheid. Dit zijn de gem. resultaten na een half uur met Blender en nadat de koelvloeistof in de AIO is ‘opgewarmd’. Zoals in de onderstaande tabellen te zien is, presteert de SOHO 360 Dusk Edition voldoende, met een temperatuur van 76,4 °C staat de SOHO 360 net onder de NH-D15 van Noctua (76,1°C). Dit is natuurlijk een beest van een twin-tower en dus geen slechte concurrent om te hebben.

Als we de SOHO vergelijken met het gemiddelde van alle koelers in onze koelertabel (80 °C) presteert hij ruim boven het gemiddelde. Het gemiddelde van alle AIO-koelers in onze koelertabel ligt echter dichter bij het resultaat van de SOHO, namelijk op 77,5°C. Wat mij erg opviel, was het kleine verschil in temperatuur en frequentie tussen 1500 RPM en 100% RPM bij de Akasa SOHO. Voor bijna 500 RPM meer krijg je slechts 0,7 °C en 1 MHz verschil in onze metingen. De extra geluidproductie van de fans op 100% fansnelheid is het dus niet waard.

Temperatuur

Kernfrequentie

Fansnelheid

We zijn weer aangeland bij de conclusie van deze AIO-review. Zoals in het vorige segment besproken is, zijn de prestaties van de Akasa SOHO 360 Dusk Edition op zich in orde, want de koeler presteert gemiddeld voor een AIO-koeler. Hierin ligt echter ook het probleem, want de prijs van de SOHO 360 is namelijk niet gemiddeld. Bij onze websshoppartner Megekko kost de AIO zo’n € 167,95 (als de goedkoopste, nota bene) en belandt de koeler in een duur segment. Prijstechnisch zou deze koeler dan moeten concurreren met de Cooler Master PL360 FLux, die veel beter presteert en zelfs zelfs € 3,- goedkoper is.

Op dit moment bevindt de Akasa SOHO 360 Dusk Edition zich qua prijs tussen zwaargewichten en hier kan de AIO zich op het gebied van koelprestaties niet handhaven. Afgezien van koelprestaties krijg je met SOHO echter wel een koeler in huis die zich gemakkelijk laat inbouwen. Verder is de materiaalkeuze van deze koeler prima, met een net afgewerkt, aluminium behuizingen voor het koelblok als blikvanger. Mocht het design helemaal je smaak zijn en kan je deze koeler tijdens een leuke aanbieding op de kop tikken, dan krijg je zeker waar voor je geld met deze koeler.

Review: Zalman Alpha36 (Black)

Productpagina

• Specificaties
• Showcase
• Montage
• Testomgeving
• Resultaten
• Conclusie

Het is alweer even geleden dat we koeling van Zalman hebben behandeld. De laatste uiting die wij hebben gereviewd, betrof de CNPS17X-luchtkoeler. Die wist dankzij de koelprestaties een puike indruk achter te laten, waar het ontwerp ook bijzonder te noemen was. Nu is het tijd voor een stukje waterkoeling van de fabrikant, in de vorm van de Alpha36 Black. Zoals de naam hint, betreft het een zwarte 360mm-AIO (all-in-one). Daarnaast zijn er nog varianten van 280 mm en 240 mm beschikbaar, desgewenst zelfs in het wit.

Hoewel de Zalman Alpha36 Black al in onze koelertabel te vinden was, schenken we met deze review ook wat individuele aandacht aan de AIO. Mocht je de resultaten in de tabel reeds bekeken hebben, dan valt het namelijk op dat de prijs/prestatieverhouding immens is. Met een verkoopprijs van ongeveer € 93,- bij onze webshoppartner Megekko - ten tijde van schrijven - is dit 360mm-beest goedkoper én koeler dan bijna de helft aan koelers in onze huidige koelertabel. Lever je daarvoor iets in op andere gebieden? Dat gaan we natuurlijk behandelen!

Hieronder treffen we de specificaties aan;

Een typerende AIO?

Op papier oogt de Zalman Alpha36 Black als een typerende AIO-koeler. Er wordt gebruikgemaakt van een koperen koelplaat met een aluminium radiator. Een karakteristieke combinatie die goede koeling biedt, doch iets goedkoper uitvalt. Normaliter is de combinatie van koper en aluminium in een loop niet gewenst, maar met anti-corrosievloeistof dient dat geen probleem te zijn. Daar vermeldt Zalman inhoudelijk niets over, al wordt er wel een garantie van drie jaar aangekaart. Dat valt lager uit t.o.v. de vijf+ jaar die we veelal zien bij AIO-fabrikanten.

Verder zijn er wat kleine bijzonderheden om op te merken, waaronder ondersteuning out-of-the-box voor AMD AM5 en ARGB-ondersteuning voor typerende software. Verder ligt de maximale rotatiesnelheid niet al te hoog met een maximum van ~1.800 RPM. Dat verlaagt de potentiële geluidsproductie, doch ook de potentiële koeling. Maar ja, zoals ik in de inleiding al hintte, weet de Alpha36 Black uitstekend te presteren. Dat gaan we in het desbetreffende hoofdstuk omtrent prestaties bespreken.

Laten we van wal steken met wat er bij de Zalman Alpha36 Black geleverd wordt. Inhoudelijk zien we als eerste een stevig overzicht van de accessoires, montage-onderdelen en kabels. De AIO komt met een Y-splitter voor drie fans, een omzetter naar Molex voor de fans en zelfs een RGB-controller om de verlichting zonder header te kunnen besturen. Daaromheen levert Zalman wat koelpasta mee en een handleiding.

Opvolgend werpen we een blik op de fans, radiator en het koelblok met geïntegreerde pomp. De foto’s zijn genomen na een heet tripje op de testbench, dus op de koelplaat is een duidelijke afdruk van de AMD Ryzen 5 7600X zichtbaar. Over het algemeen bezit de Alpha36 een vrij minimalistisch uiterlijk… totdat we bij de draaibare kap aankomen op het koelblok. Zalman zelf beschrijft het als een ‘fascinerend’ accessoire en hoewel ik het met de fabrikant niet oneens ben, kan ik wat opmerkingen plaatsen.

Het eerste euvel is dat de kap van plastic gemaakt is, waardoor deze goedkoop aanvoelt en oogt. Op de officiële productfoto’s doe je de plastic aard niet zomaar opmerken, maar in de praktijk valt het direct op. Of datzelfde geldt zodra de AIO in een behuizing achter een glazen paneel zit, is een ander verhaal natuurlijk. Nochtans waren de meningen binnen de redactie aardig verdeeld, al kunnen we voor de benoemde prijs - samen met de prestaties - niet uitbundig klagen.

Voor de montage op een AM5-moederbord breng je een AMD-bracket plus de typerende AMD-haakjes aan op het koelblok en gebruik je de mounting van AMD - net zoals bij AM4. Hoewel dat een eenvoudige montage oplevert, moet ik opmerken dat de schroeven tot het uiterste vastgedraaid moeten worden voor optimaal contact met de processor.

Zo merkte ik na de eerste montagepoging al gauw op dat de temperaturen tijdens onze Blender-test bleven oplopen. Kortom, de schroeven zo straks als mogelijk aangedraaid en de resulterende temperatuurmeting spreekt in de volgende hoofdstukken voor zich. Het is geen minpunt, gezien meer koelers last hebben van de transitie naar AM5, maar het mag zeker opgemerkt worden.

Ryzen 7000 en testen met Blender

Hier beschrijven we onze testmethodiek voor koelers in de TechGaming Koelertabel. De geteste processor betreft de AMD Ryzen 5 7600X, ofwel met Ryzen 7000. Die processorreeks boost zichzelf naar 95 °C wanneer alle kernen belast worden en verhoogt of verlaagt de kernfrequenties op basis van de koeling. Als een koeler de 7600X onder de 95 °C krijgt, dan liggen de effectieve snelheden dus ook hoger, waar de kernsnelheden dalen als de koeling minder goed blijkt.

Om de 7600X op de zogeheten staart te trappen, wordt gebruikgemaakt van Blender. Dat is een realistisch gebruik van de processor, waardoor je een accuratere indruk krijgt van de werkelijke koelprestaties die koelers kunnen bieden. Tijdens het gamen zullen processoren minder heet worden, waar we in dit geval met Blender één van de hetere, niet-kunstmatige scenario’s testen - in tegenstelling tot bijvoorbeeld een onrealistische Prime95.

Tests en resultaten

Er is sprake van drie testscenario’s: stock, 100% RPM en 1500 RPM. Bij eerstgenoemde zijn AMD Precision Boost Overdrive (PBO) en Core Performance Boost (CPB) uitgeschakeld en laten we de koelerfans automatisch aansturen (PWM-gestuurd). Bij de tweede test worden PBO en CPB ingeschakeld, met de fans op 100% RPM voor maximale koeling. Voor een normalisering van de test worden PBO en CPB eveneens gebruikt en de fans op 1500 RPM ingesteld, om een gelijkwaardige testomgeving te hanteren.

Met alle tests noteren we het gemiddelde van temperatuur, kernfrequentie en RPM-waarde na 30 min. stresstesten met Blender. Met de stock-test krijgen kleinere koelers een kans en bij de twee andere tests kunnen de ‘grote jongens’ hun spierballen laten zien, waar de befaamde Noctua NH-D15 een welbekende standaard representeert. Een koeler die de resultaten daarvan weet te evenaren voor een lagere prijs (losstaande van features) is dan echt uitzonderlijk te noemen.

Geluidsproductie

Vanwege een te hoge geluidsvloer op ons kantoor kunnen we helaas geen betrouwbare metingen doen van geluidsproductie. Daarom normaliseren we op de genoemde 1500 RPM, zodat er toch nog een standaardisering is. Wel benoemen we bij de behaalde resultaten of de fans van een koeler uitzonderlijk geluid maken, alsmede of de pomp van een AIO-koeler een merkbaar geluid produceert - of juist niet.

Testomgeving

Hieronder is een overzicht van onze testomgeving met o.a. de AMD Ryzen 5 7600X en ASUS ROG Crosshair X670E Hero.

Hieronder zijn resultaten te vinden van gemeten temperatuur, behaalde kernfrequentie en fansnelheid. Dit zijn de gem. resultaten na een half uur met Blender en nadat de koelvloeistof in de AIO is ‘opgewarmd’. Wat onmiddelijk opvalt, is dat de Zalman Alpha 36 naar de top klimt en vlak achter de Cooler Master PL360 Flux belandt op ~1.500 RPM. Het is enkel op 100% RPM dat de ASUS ROG Ryuo III 360 ARGB technisch gezien beter koelt met een verschil van 0,1 °C. Kortom, niets om over naar huis te schrijven.

Een belangrijk verschil tegenover de uitingen van Cooler Master en ASUS is het lagere maximum voor de fansnelheid. Dat verlaagt de maximale geluidsproductie, maar vermindert ook de potentiële koeling. Tegelijkertijd zien we aan de resultaten dat het merendeel van de koeling al op ~1.500 RPM uit de Alpha36 geperst wordt. Beter nog, je zou deze snelheid verder omlaag kunnen brengen in een fancurve zonder een groot prestatieverlies - dat durf ik oprecht te zeggen.

Hoewel we geluidsproductie vanwege onze geluidsvloer niet betrouwbaar kunnen meten, kan ik beamen dat de Alpha36 rond de ~1.500 RPM (en al helemaal daaronder) geen storende factor zal zijn in een gesloten behuizing. We hebben hier te maken met een AIO die puik presteert én in de piek minder geluid produceert dan zijn tegenhangers - niet verkeerd!

Temperatuur

Kernfrequentie

Fansnelheid

Met de Alpha36 Black zet Zalman een AIO neer die uitmuntende koelprestaties biedt voor € 90,-. Beter nog, de koeler ontstijgt concurrenten die meer dan de helft duurder zijn. Als het daar niet mee gezegd is dat de prijs/prestatieverhouding fantastisch is, dan weet ik het eigenlijk niet meer. Vanwege de ‘beperking’ tot maximaal 1.800 RPM ligt de geluidsproductie potentieel wat lager, waar de koeler op ~1.500 RPM geen vervelend geluid deed produceren. Kortom, ook op dat front is er niets mis met dit beestje.

Maakt dit de Alpha36 een ultieme keuze? Nou, dat hangt grotendeels af van je smaak. Over het algemeen bezit de AIO een vrij minimalistisch design - losstaande van RGB. Een stealthy ontwerp kan zeker een pre zijn, maar kom je vervolgens aan bij de plastic kap die Zalman op het koelblok geplaatst heeft, dan stoot je tegen een potentiele afknapper aan - zowel qua bouwmateriaal als uiterlijk. Zo geef ik zonder enige twijfel voorkeur aan de koelblokken van andere AIO-koelers in onze koelertabel.

Gelukkig mag de kap het enige grote minpunt zijn, want je krijgt een stevige lading aan accessoires en out-of-the-box ondersteuning voor AM5. De enige opmerking bij dát platform is dat je de schroeven héél strak moet aandraaien voor optimale mounting, ofwel contact. Ook valt er rekening te houden met slechts drie jaar aan garantie, terwijl andere fabrikanten een langere periode bieden. Nochtans ontvangt de Alpha36 Black een dikke award, want voor de marktprijs krijg je een stevig stukje koeling.